NGHI VẤN VỀ ĐẠI VIỆT SỬ KÝ CỦA LÊ VĂN HƯU

Cố GS. Phan Huy Lê, trong bài viết “Đại Việt sử ký toàn thư tác giả - văn bản - tác phẩm”, đăng trên Tạp chí Nghiên cứu Lịch sử, số 210, tr. 29, ở chú thích 1, đã đặt nghi vấn đáng chú ý:

"Đại Việt sử ký toàn thư khi chép sự kiện vua Trần Thái Tông đánh Chiêm Thành năm 1252, có một cước chú đáng lưu ý sau đây:

"Có thuyết nói bắt được vua Chiêm Thành Bồ Da La, là không đúng. Nếu quả như thế thì Văn Hưu làm Sử ký sao lại không dẫn như việc bắt được Sạ Đẩu. Nay theo Phu Tiên là đúng" (BK, Q5, 19a).

(或 云 获 占 城 主 布 耶 罗 非 也 若 果 然 文 休 作 史 记 何 不 引 与 擒 乍 斗 并 称 哉 今 从 孚 先 为 是)

Không rõ đó là cước chú của ai và nếu cước chú ấy đúng thì phải chăng Sử ký của Lê Văn Hưu có viết sang cả đời vua đầu triều Trần?".

Để hiểu vấn đề này, xin lật lại Ngoại kỷ Toàn thư tự (Quyển thủ) của Ngô Sĩ Liên, có đoạn: "...Đến đời Trần Thái Tông mới sai học sĩ Lê Văn Hưu soạn lại từ Triệu Vũ Đế trở xuống đến năm đầu Lý Chiêu Hoàng. Bản triều vua Nhân Tông lại sai quan tu sử Phan Phu Tiên chép nối từ Trần Thái Tông trở xuống đến khi người Minh về nước [1427], đều gọi là sách Đại Việt Sử Ký" (至 陳 太 宗 始 命 學 士 黎 文 休 重 修 自 趙 武 帝 以 下 至 李 招 皇 初 年 . 本 朝 仁 宗 又 命 修 史 潘 孚 先 續 編 自 陳 太 宗 以 下 至 明 人 睘 國 皆 以 大 越 史 記 名). Như vậy, theo lời Ngô Sĩ Liên, thì Lê Văn Hưu chỉ biên soạn từ Triệu Vũ Đế đến năm đầu của vị vua cuối cùng của nhà Lý là Chiêu Hoàng (1224 - 1226).

Đây là quan điểm phổ biến trong giới sử học xưa và nay, tôi không cần phải trích dẫn quá nhiều. Nhưng với lời cước chú bên trên, chẳng lẽ Đại Việt Sử Ký của Lê Văn Hưu có chép sang tận năm 1252 thời vua Trần Thái Tông? Hay người cước chú (tôi ngờ là Ngô Sĩ Liên) đã nhầm lẫn, vì theo lời tự thì nội dung biên soạn của Lê Văn Hưu quá lắm cũng đã kết thúc tại năm 1226, cớ sao lại nói "Văn Hưu làm Sử ký sao lại không dẫn như việc bắt được Sạ Đẩu", tại một sự kiện diễn ra vào năm 1252 được?